بیماری کبدی می تواند ارثی (ژنتیکی) باشد. مشکلات کبدی ممکن است توسط عوامل مختلفی که به کبد آسیب می رسانند مانند ویروس ها، مصرف الکل و چاقی نیز ایجاد شوند. پس اطلاع از علائم ظاهری بیماری های کبدی بسیار حائز اهمیت است. در این مطلب علائم کبد ناسالم را بررسی خواهیم کرد.
کار کبد چیست
کبد عضوی به اندازه یک توپ فوتبال است. این عضو درست زیر قفسه دنده در سمت راست شکم قرار دارد. کبد برای هضم غذا و دفع مواد سمی بدن ضروری است. وظیفه ی اصلی کبد فیلتر کردن خونی که از دستگاه گوارش برمی گردد، قبل از انتقال آن به بقیه بدن است.
کبد همچنین مواد شیمیایی را سم زدایی کرده و داروها را متابولیزه می کند. با انجام این کار، کبد صفرا را ترشح می کند که در نهایت به روده باز می گردد. کبد همچنین پروتئین های مهم برای لخته شدن خون و سایر عملکردها را تولید می کند.
چرا علائم کبد ناسالم را باید جدی بگیریم؟
با گذشت زمان، شرایطی که به کبد آسیب می رسانند می توانند منجر به زخم (سیروز) شوند، که ممکن است منجر به نارسایی کبدی که یک وضعیت تهدید کننده زندگی است، شوند. اما درمان زودهنگام ممکن است به کبد فرصت بهبودی دهد. بناراین آگاهی از علائم کبد ناسالم و یا علائم ظاهری بیماری های کبدی بسیار حائز اهمیت است.
علائم ظاهری بیماری های کبدی
بیماری کبدی همیشه علائم و نشانه های قابل توجهی ایجاد نمی کند. اما اگر علائم ظاهری کبد ناسالم و نشانه های آن رخ دهند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- زردی پوست و چشم ها(یرقان)
- درد و تورم شکمی
- تورم در پا و مچ پا
- خارش پوست
- رنگ ادرار تیره
- رنگ مدفوع کمرنگ
- خستگی مزمن
- حالت تهوع یا استفراغ
- از دست دادن اشتها
- کبودی به راحتی
درد کبد چرب چگونه است
در بسیاری از موارد، علائم کبد چرب شکل خیلی قابل تشخیص نیستند. اما ممکن است احساس خستگی یا در سمت راست بالای شکم خود احساس ناراحتی یا درد کنید.
بیشتر افراد آن را به صورت کند و ضربان دار در قسمت فوقانی شکم احساس می کنند. درد کبد همچنین می تواند مانند احساس چاقویی باشد که نفس شما را می گیرد. گاهی این درد با تورم همراه است و گاهی افراد احساس درد کبدی را در پشت یا تیغه راست شانه خود احساس می کنند.
آسیب ناشی از سیروز دائمی است و قابل جبران نیست. سیروز طی سال ها به آرامی پیشرفت می کند و به تدریج باعث می شود کبد از کار بیفتد. این حالت نارسایی کبدی نامیده می شود.
علائم کبد چرب گرید 2
فقط تعداد کمی از افراد مبتلا به کبد چرب ساده به مرحله 2 بیماری مبتلا می شوند که استئاتوهپاتیت غیر الکلی(NASH) نامیده می شود.
استئاتوهپاتیت غیر الکلی نوعی حالت تهاجمی تر است، که کبد ملتهب می شود. التهاب واکنش درمانی بدن در برابر آسیب یا جراحت است و در این حالت علامت آسیب دیدن سلول های کبدی است.
یک فرد مبتلا به استئاتوهپاتیت غیر الکلی ممکن است دردی کند یا دردناک در قسمت راست و بالای شکم خود داشته باشد (از سمت راست و پایین دنده های خود).
علائم کبد چرب خفیف
کبد چرب ساده، کبد چرب غیرالکلی (NAFL) نیز نامیده می شود، که در آن چربی در کبد خود دارید اما مقدار التهاب یا آسیب سلول کبدی کم است یا وجود ندارد. کبد چرب ساده معمولاً پیشرفت نمی کند و باعث آسیب یا عوارض کبد می شود. از جمله علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد
- یک درد کند یا دردناک در سمت راست بالای شکم(از سمت راست پایین دنده ها)
- خستگی مفرط
- کاهش وزن بدون دلیل
- ضعف
علائم کبد چرب حاد
در کبد چرب شدید یا کبد چرب حاد نوارهایی از بافت اسکار و توده هایی از سلولهای کبدی ایجاد می شود. کبد جمع می شود و حالت کلوخه ای پیدا می کند. این حالت به عنوان سیروز شناخته می شود.
سیروز معمولا پس از سن 50-60 سالگی، پس از سال ها التهاب کبد، همراه با مراحل اولیه بیماری رخ می دهد. افراد مبتلا به سیروز کبدی نیز غالباً به دیابت نوع 2 مبتلا هستند.
علائم سیروز کبدی چیست
برخی از افراد مبتلا به بیماری کبد چرب دچار عوارضی از جمله اسکار کبدی می شوند. اسکار کبد به عنوان فیبروز کبد شناخته می شود. اگر به فیبروز شدید کبدی مبتلا شوید، به عنوان سیروز شناخته می شود. از جمله این علائم میتوان به
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
- ضعف
- خون دماغ شدن
- خارش پوست
- خستگی
- پوست و چشم زرد
- خوشه های رگ های خونی مانند تار عنکبوت زیر پوست
- شکم درد
- تورم شکم
- تورم پاها
- بزرگ شدن پستان در مردان
- گیجی
دکتر محمد امانی فوق تخصص گوارش و کبد در تهران
