کبد یکی از مهم‌ترین اندام‌های بدن است که نقش کلیدی در تصفیه خون، ذخیره انرژی و متابولیسم مواد مغذی ایفا می‌کند. با این حال، ممکن است در برخی افراد توده‌هایی در کبد شکل بگیرد که اغلب خوش‌خیم هستند و مشکلی ایجاد نمی‌کنند. یکی از این توده‌های غیرسرطانی، همانژیوم کبدی است که در واقع یک توده عروقی است و از رگ‌های خونی تشکیل شده است.
همانژیوم کبدی معمولاً بدون علائم است و در اغلب موارد، به طور تصادفی در حین انجام سونوگرافی یا آزمایش‌های تصویربرداری دیگر کشف می‌شود. با این حال، در برخی شرایط خاص، ممکن است باعث بروز علائمی شود که نیاز به بررسی و حتی درمان داشته باشد. در این مقاله، با همانژیوم کبدی، علل بروز آن، علائم احتمالی و راهکارهای تشخیصی و درمانی آشنا می‌شویم.
همانژیوم کبدی چیست ؟
همانژیوم کبدی در واقع یک توده‌ی غیرسرطانی (خوش‌خیم) از رگ‌های خونی است که در داخل کبد تشکیل می‌شود. این توده هیچ خطری برای سلامتی ندارد و معمولاً هیچ علائمی هم ایجاد نمی‌کند. بسیاری از افراد حتی نمی‌دانند که چنین چیزی در بدنشان وجود دارد، چون معمولاً به‌طور تصادفی و در آزمایش‌های تصویربرداری مثل سونوگرافی یا سی‌تی اسکن کشف می‌شود.
این نوع توده سرطانی نیست و به سایر بخش‌های بدن گسترش پیدا نمی‌کند. در بیشتر موارد، نیازی به درمان هم ندارد، مگر اینکه رشد کند و علائمی مثل درد یا فشار در شکم ایجاد کند که البته این مورد هم نادر است.
آیا همانژیوم کبدی خطرناک است ؟
در بیشتر موارد، همانژیوم کبدی خطرناک نیست و جای نگرانی ندارد. این توده‌های عروقی کاملاً خوش‌خیم هستند، به معنای اینکه سرطانی نمی‌شوند و به سایر قسمت‌های بدن گسترش پیدا نمی‌کنند. در واقع، اغلب افراد حتی از وجود آن‌ها باخبر نمی‌شوند، زیرا معمولاً بدون علائم بوده و نیازی به درمان ندارند. این توده‌ها معمولاً تصادفی در آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی تشخیص داده می‌شوند.
با این حال، در موارد نادر، اگر همانژیوم بیش از حد رشد کند (بزرگ‌تر از ۵ سانتی‌متر)، ممکن است باعث بروز علائمی مانند درد شکم، احساس فشار در قسمت فوقانی شکم، تهوع یا سیری زودرس شود. این علائم زمانی رخ می‌دهند که همانژیوم به سایر بافت‌های اطراف فشار وارد کند یا خون‌رسانی طبیعی کبد را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین، در شرایطی مانند بارداری یا مصرف داروهای هورمونی (مانند قرص‌های ضدبارداری)، رشد این توده ممکن است تسریع شود، هرچند این موضوع در همه افراد اتفاق نمی‌افتد.
در موارد بسیار نادر، یک همانژیوم کبدی ممکن است دچار پارگی و خونریزی داخلی شود که می‌تواند یک وضعیت اورژانسی باشد. اما این اتفاق معمولاً در توده‌های بسیار بزرگ یا در اثر ضربه شدید به شکم رخ می‌دهد. اگر فردی دارای یک همانژیوم بزرگ باشد و علائمی را تجربه کند، پزشک ممکن است مانیتورینگ منظم را توصیه کند و در برخی موارد خاص، جراحی یا روش‌های درمانی دیگر را مدنظر قرار دهد. در نهایت، برای اکثر افراد، همانژیوم کبدی بی‌خطر و بدون نیاز به درمان است.
چه چیزی برای همانژیوم کبدی خوبه ؟
در بیشتر موارد، همانژیوم کبدی نیازی به درمان ندارد و تنها مراقبت و پیگیری دوره‌ای توصیه می‌شود. اگر همانژیوم کوچک باشد و علائمی ایجاد نکند، معمولاً پزشکان پیشنهاد می‌کنند که فقط از طریق سونوگرافی‌های دوره‌ای اندازه و وضعیت آن را تحت نظر داشته باشید. اما اگر توده رشد کند یا علائمی مانند درد و احساس فشار در شکم ایجاد شود، ممکن است تغییراتی در سبک زندگی کمک کند تا از تحریک رشد آن جلوگیری شود. کاهش مصرف الکل، پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای هورمونی (مثل قرص‌های ضدبارداری)، و داشتن یک رژیم غذایی سالم برای سلامت کلی کبد مفید هستند و ممکن است تأثیر مثبتی بر کنترل همانژیوم داشته باشند.
علاوه بر این، مدیریت استرس و حفظ یک سبک زندگی متعادل می‌تواند در کاهش التهاب‌های عمومی بدن و سلامت کبد مؤثر باشد. ورزش منظم، خواب کافی، مصرف غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان (مثل میوه‌ها و سبزیجات تازه) و کاهش مصرف چربی‌های اشباع‌شده و غذاهای فرآوری‌شده به عملکرد بهتر کبد کمک می‌کند. در مواردی که همانژیوم بزرگ شده و باعث مشکلاتی شود، پزشک ممکن است روش‌هایی مانند قطع جریان خون‌رسانی به همانژیوم (آمبولیزاسیون)، جراحی، یا در موارد خاص پرتودرمانی را توصیه کند، اما این موارد بسیار نادر هستند و تنها برای همانژیوم‌های بزرگ و علامت‌دار انجام می‌شوند.
آیا همانژیوم کبدی قابل درمان است ؟
در اغلب موارد، نیازی به درمان همانژیوم کبدی وجود ندارد، زیرا این توده‌های خوش‌خیم معمولاً هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کنند و به صورت پایدار باقی می‌مانند. پزشکان معمولاً روند رشد همانژیوم را از طریق سونوگرافی‌های دوره‌ای تحت نظر می‌گیرند و تنها در صورتی که اندازه آن افزایش یابد یا علائمی ایجاد کند، گزینه‌های درمانی را بررسی می‌کنند. بنابراین، اگر همانژیوم کوچک باشد و علامتی نداشته باشد، هیچ درمان خاصی لازم نیست و فرد می‌تواند بدون نگرانی به زندگی عادی خود ادامه دهد.
با این حال، در مواردی که همانژیوم رشد زیادی داشته باشد (بزرگ‌تر از ۵ سانتی‌متر) و باعث درد شکمی، فشار روی سایر ارگان‌ها یا مشکلات گوارشی شود، ممکن است درمان‌های مداخله‌ای مورد نیاز باشد. یکی از روش‌های درمانی آمبولیزاسیون است که در آن پزشک با بستن رگ‌های خونی تغذیه‌کننده همانژیوم، رشد آن را متوقف می‌کند. در برخی موارد نادر، اگر توده خیلی بزرگ شود و عملکرد کبد را تحت تأثیر قرار دهد، جراحی برای برداشتن همانژیوم توصیه می‌شود، اما این روش تنها زمانی انجام می‌شود که واقعاً ضروری باشد.
گزینه‌های درمانی دیگری مانند رادیوفرکوئنسی، لیزر‌تراپی و حتی پرتودرمانی در شرایط خاص ممکن است مورد استفاده قرار بگیرند، اما معمولاً به دلیل ماهیت خوش‌خیم همانژیوم، پزشکان تمایلی به استفاده از روش‌های تهاجمی ندارند. در بیشتر موارد، سبک زندگی سالم، کنترل عوامل هورمونی و پیگیری پزشکی منظم کافی است تا فرد بتواند بدون نگرانی از همانژیوم زندگی کند. بنابراین، همانژیوم کبدی در صورت نیاز قابل درمان است، اما در بسیاری از موارد، نیازی به درمان نخواهد داشت.
دکتر متخصص همانژیوم کبدی
همانژیوم کبدی یک توده‌ی خوش‌خیم و غیرسرطانی است که در بیشتر مواقع مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. اما اگر این توده بزرگ شود یا علائمی مثل درد شکمی و احساس فشار به وجود بیاورد، بهتر است تحت نظر یک پزشک متخصص گوارش و کبد باشید. انتخاب یک پزشک با تجربه می‌تواند به شما کمک کند تا وضعیت کبد خود را بهتر کنترل کنید و در صورت نیاز، روش‌های درمانی مناسب را دریافت کنید.
در این زمینه، پزشکانی که تجربه‌ی بالایی در بیماری‌های کبدی و مشکلات گوارشی دارند، می‌توانند بهترین راهکارهای تشخیصی و درمانی را ارائه دهند. بررسی دقیق شرایط شما، انجام سونوگرافی‌های دوره‌ای و در صورت لزوم، انتخاب روش‌های درمانی مناسب، از جمله اقداماتی است که توسط متخصصان این حوزه انجام می‌شود.
اگر به دنبال یک متخصص باتجربه در زمینه‌ی گوارش و بیماری‌های کبدی هستید، می‌توانید از خدمات پزشکانی که در این حوزه شناخته‌شده هستند، استفاده کنید. دکتر محمد امانی یکی از پزشکانی است که در زمینه‌ی مشکلات کبدی و گوارشی فعالیت دارد و می‌تواند راهنمایی‌های لازم را برای مدیریت همانژیوم کبدی ارائه دهد. با مراجعه به یک پزشک متخصص، می‌توانید با خیال راحت وضعیت سلامتی خود را بررسی کنید و در صورت نیاز، بهترین راهکارهای درمانی را دریافت کنید.
