عفونت کبد چیست ؟ هپاتیت یک عفونت ویروسی در کبد است كه باعث ایجاد التهاب و آسیب کبدى می شود و عملکرد کبد را دشوار می کند.
تمام هپاتیتها مسری هستند، اما میتوانید با واکسیناسیون در برابر انواع A و B یا انجام سایر اقدامات پیشگیرانه از جمله روابط جنسی و عدم اشتراک سوزن و مواردی از این دست خطر ابتلاى خود را کاهش دهید.
انواع عفونت کبد
پنج نوع هپاتیت وجود دارد
هپاتیت A
معمولاً از طریق تماس با غذا يا آب آلوده منتقل می شود. علائم آن ممکن است بدون درمان از بين برود، اما بهبودی كامل ممکن است چند هفته طول بکشد.
هپاتیت B
هپاتیت B می تواند حاد(کوتاه مدت) یا مزمن(بلند مدت) باشد. از طریق مایعات بدن مانند خون و مایع منی منتقل می شود.
هپاتیت C
هپاتیت C نيز می تواند حاد یا مزمن باشد. این بیماری اغلب از طریق تماس با خون شخص مبتلا به هپاتیت C منتقل می شود، در حالی که اغلب در مراحل اولیه خود باعث ایجاد علامتى نمی شود، اما در مراحل بعدی منجر به آسیب دائمی کبد می شود.
هپاتیت D
هپاتیت D یک شکل جدی از هپاتیت است که فقط در مبتلایان به هپاتیت B ایجاد می شود. این نوع به تنهایی قابل انتقال نیست. اما می تواند حاد یا مزمن باشد.
هپاتیت E
درمان انواع هپاتیت یا عفونت کبد
درمان هپاتيت A
هیچ درمانی برای هپاتیت A وجود ندارد، اما درمان می تواند به مدیریت علائم کمک کند. عدم مصرف الکل می تواند به بهبودی کمک کند، اما بیشتر افراد بدون هيچ گونه مداخله بهبود می یابند.
درمان هپاتیت B
اگرچه هپاتیت B قابل درمان است، اما درمان قطعى و كامل برای آن وجود ندارد. درمان زودهنگام برای جلوگیری از ايجاد عوارض بسيار مهم است، بنابراین بهتر است اگر در خطر هستيد، غربالگری منظم انجام دهيد.هیچ درمان قطعى برای هپاتیت B وجود ندارد، اما مراقبت های حمایتی می تواند به مدیریت علائم کمک کند.
در موارد بیماری مزمن، پزشک ممکن است داروهای ضد ویروسی تجویز کند و براى بررسى آسيب كبدى به طور منظم نظارت بر روى فرد انجام دهد. همچنین فرد باید در طول درمان و بهبودی از مصرف الکل خودداری کند.
درمان هپاتيت C
در حدود 25٪ افراد، خود بدن ویروس را با گذشت زمان از بین می برد. اما در برخی دیگر، این بیماری می تواند در بدن باقی بماند و مزمن شود. طبق گفته ى CDC، پزشک هپاتیت C را درمان نمی کند مگر اینکه مزمن شود.
سپس، ممکن است یک دوره درمان با داروهای خوراکی را برای 8-12 هفته تجویز کند، پس از آن 9 نفر از 10 نفر دیگر علامتى نخواهند داشت. درمان ترکیبی می تواند ویروس را در برخی از افراد با سویه های خاص از بین ببرد. مانند سایر انواع هپاتیت، افرادی که به هپاتیت C مبتلا هستند باید از مصرف الکل خودداری کنند.
علائم عفونت کبد چیست
- از دست دادن اشتها
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- ادرار تيره و مدفوع روشن
- دل درد
- زردی، زردی پوست و چشم
برخی از انواع هپاتیت، خفیف و برخی دیگر جدی مى باشند. برخی از آن ها می توانند منجر به ايجاد زخم، به نام سیروز یا سرطان کبد شوند.
راه های پيشگیری از ابتلا به هپاتیت یا عفونت کبد
راه های پيشگیری از انتقال عفونت کبد بستگی به نوع آن دارد.
برای افرادى كه بيشتر در معرض خطر هستند، توصیه می شود كه غربالگری منظم در مورد هپاتیت B و C انجام دهند. همچنین، پزشكان به طور مرتب در دوران بارداری، هپاتیت B و C را چك مى كنند. در ادامه روش های پیشگیری از نظر نوع هپاتيت توضيح داده خواهد شد.
هپاتیت A
هپاتیت A بیشتر از طريق غذا و آب آلوده منتقل می شود، پس رعایت موارد زیر می تواند در پیشگیری از آن مفید باشد.
- بعد از توالت و قبل از غذا دست ها را با دقت بشوييد.
- غذا را کاملاً بپزيد
- در هنگام مسافرت فقط آب از بطری بنوشید
- از مصرف میوه ها و سبزیجاتى که ممکن است در آب آلوده شسته شده یا رشد کرده باشند اجتناب كنيد
بهتر است فرد در مورد واکسن هپاتیت A از پزشک خود سؤال کند، به خصوص اگر در حال مسافرت به منطقه ای باشد که ویروس در آن منطقه شیوع بيشترى دارد.
هپاتیت B و C
برای به حداقل رساندن خطر انتقال عفونت کبد اقدامات زير ضرورى است.
- فرد باید با شریک جنسی خود در مورد هر نوع ویروسی که ممکن است داشته باشد، صریح صحبت کند.
- در طول رابطه از روش هاى جلوگيرى مانند کاندوم استفاده کنید
- فقط از سوزن های تمیز قبلاً استفاده نشده استفاده کنید
- از به اشتراک گذاری مسواک، تیغ و ابزار مانیکور خودداری کنید
- بررسی کنید که هرگونه تجهیزات خال کوبی یا طب سوزنی استریل باشند
افرادی که در معرض خطر ابتلا به هپاتیت B قرار دارند می توانند از پزشک خود در مورد واکسیناسیون سؤال کنند، اما هیچ واکسیناسیونى برای هپاتیت C وجود ندارد.
فردى که معتقد است ممکن است مبتلا به هر نوع از این بیماری باشد. باید به دنبال کمک پزشکی باشد، زیرا یک پزشک می تواند در مورد چگونگی کاهش خطر عوارض و جلوگیری از انتقال ویروس مشاوره دهد.
در مبتلایان به HIV، خطر انتقال هپاتیت B یا C بيشتر است. این حالت می تواند شدیدتر باشد، زیرا بدن توانایی مقابله با عفونت را ندارد. برای کاهش خطر ابتلا به عفونت کبد و عوارض آن، افراد مبتلا به HIV باید موارد زير را رعايت كنند.
- اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از ابتلا و انتقال هپاتیت را انجام دهید
- در تمام معاینات بهداشتی شرکت کنید
- به برنامه درمانی خود پایبند باشید
ایمن سازی می تواند از هپاتیت A و B جلوگیری کند، اما از نوع C نه. درمان هپاتیت B و C در دسترس است، اما A نه.
دکتر محمد امانی فوق تخصص گوارش و کبد در تهران