در بدن انسان کیسه صفرا یک عضو کوچک گلابی شکل ۴ اینچی است که بین کبد و روده ،در بخش بالایی و سمت راست شکم قرار دارد، که نقش مهمی در فرایند هضم و جذب مواد غذایی ایفا می کند .این عضو به صورت طبیعی، با جمع آوری کردن صفرا آن را به روده کوچک ارسال می کند تا در فرایند هضم چربی‌ها به کار گرفته شود. وظیفه مجرای صفراوی مشترک اتصال کبد، کیسه صفرا و پانکراس به روده کوچک است . به وجود آمدن سنگ‌های صفرا باعث بسته شدن مجرای صفراوی مشترک و بروز کلیه سیستیت میشود.هنگامی که مجرای صفراوی مشترک دچار انسداد میشود،موجب تجمع صفرا درون کیسه صفرا و در نتیجه التهاب آن خواهد شد. کله سیستیت حاد کیسه صفرا یک وضعیت جدی به شمار می رود که اگر به درستی درمان نشود، میتواند منجر به ترکیدن کیسه صفرا گردد که در این صورت وضعیت اضطراری خواهد بود.با توجه به وضعیت بیمار ، راه های درمان کله سیستیت شامل : مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، مسکن‌ها و در نهایت برداشتن کیسه صفرا است.
عفونت کیسه صفرا یا کله سیستیت چه علایمی می دارد ؟
- احساس درد شدید و ناگهانی در قسمت بالا و سمت راست شکم.که ممکن است هنگام تنفس تشدید شود.
- بالا بودن دمای بدن
- ورم شکلم ،حالت تهوع یا استفراغ
- عرق کردن بیش از حد.
- بی‌میلی و کاهش اشتها.
- یرقان یا زردی پوست و زردی سفیدی چشم
- در صورت بروز این علائم، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب انجام شود.
آیا عفونت کیسه صفرا خطرناک است ؟
بله،اگر عفونت کیسه صفرا به موقع درمان نشود میتواند خطرناک باشد و صدمات جبران ناپذیری بر سلامت فرد برجای بگذارد.این عوارض عبارت اند از :
- عفونت درون کیسه صفرا: در صورت کله سیستیت و مسدود شدن مجرای صفرا، صفرا ممکن است عفونی شود. این موجب عوارض جدی مانند تب، تورم، عفونت عمومی بدن و سپس عفونت خون (سپتیسمی) میشود.
- مرگ بافت کیسه صفرا: در صورت عدم درمان کله سیستیت، بافت کیسه صفرا ممکن است آسیب ببیند و در نتیجه مرگ (فساد) بافت کیسه صفرا رخ دهد. این عارضه خطرناک است و نیاز به مراقبت و درمان فوری دارد.
- ترکیدن کیسه صفرا: خطر پارگی یا ترکیدن کیسه صفرا نیز در صورت عدم درمان کله سیستیت و افزایش فشار داخل کیسه صفرا وجود دارد. این وضعیت ممکن است باعث ترشح صفرا به داخل شکم و تحریک بافت‌های اطراف شده و منجر به تورم، عفونت و عوارض جدی‌تری شود.
چه عواملی در ایجاد عفونت کیسه صفرا( کله سیستیت)نقش دارند؟
علل بروز کله سیستیت عبارت اند از:
- سنگ صفرا :مسدود شدن مجرای صفراوی مشترک سنگ‌های صفراوی که در کیسه صفرا تشکیل می‌شوند باعث بروز کله سیستیت میشود.
- عفونت: عفونت باکتریایی در سیستم مجاری صفراوی میتواند آغازی برای ابتلا به کله سیستیت باشد.
- تومورها: وجود تومورهای لوزالمعده یا کبد می‌توانند باعث مسدودیت در خروج صفرا شوند ومنجر به کله سیستیت را ایجاد شود.
- کاهش خونرسانی: اگر کیسه صفرا دچار کاهش خونرسانی شود میتواند باعث بروز کله سیستیت شود، به خصوص در افراد مبتلا به دیابت.
- لجن کیسه صفرا: یک ماده ضخیم است که در کیسه صفرا تجمع می‌یابد و منجر به مسدودیت مجرای صفراوی مشترک می شوداین ماده عمدتاً در زنان باردار یا افرادی که وزن خود را به طور سریع کاهش می‌دهند، رخ می‌دهد.
چگونه از عفونت کیسه صفرا جلوگیری کنیم؟
شما می‌توانید با انجام اقدامات مناسب، احتمال ابتلا به کله‌سیستیت را کاهش دهید. برخی اقداماتی که برای جلوگیری از ایجاد سنگ‌های کیسه صفرا می‌توانید انجام دهید شامل موارد زیر است:”
به سرعت کاهش وزن نداشته باشید:
“کاهش وزن سریع میتواند احتمال تولید سنگ‌های کیسه صفرا را افزایش دهد. بنابراین، در صورت نیاز به کاهش وزن، توصیه میشود در هفته تنها ۱ تا ۲ پوند (نیم تا یک کیلوگرم) وزن کم کنید.”
وزن خود را متعادل نگه دارید:
“اضافه وزن داشتن میتواند احتمال تولید سنگ‌های کیسه صفرا را افزایش دهد. برای داشتن وزنی متوسط، توصیه میشود مصرف کالری روزانه خود را کاهش داده و فعالیت فیزیکی بیشتری انجام دهید. پس از رسیدن به وزن متوسط، با ادامه فعالیت‌های فیزیکی و رژیم غذایی مناسب، می‌توانید این وزن را حفظ کنید.”
برنامه غذایی سالم:
“رژیم غذایی حاوی چربی بالا و کم فیبر میتواند احتمال ساخت سنگ‌های کیسه صفرا را افزایش دهد. برای کاهش این احتمال، توصیه میشود مقدار میوه، سبزیجات و حبوبات را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
چه مواد غذایی برای کیسه صفرا مضر هستند؟
رژیم شما باید شامل موارد زیر باشد:
- سبزیجات و میوه‌های سرشار از فیبر
- غذاهایی که غنی از کلسیم هستند، همچون لبنیات کم‌چرب و سبزیجات با برگ تیره
- غذاهای حاوی ویتامین C همچون خانواده بری‌ها
- پروتئین‌های گیاهی همچون توفو و لوبیا
- چربی‌های سالم شامل دانه‌ها و ماهی
- قهوه که ریسک ابتلا به سنگ کیسه صفرا و سایر بیماری‌های کیسه صفرا را کاهش می‌دهد.
همچنین باید سعی کنید از مصرف بعضی از غذاهای مضر خودداری کنید:
- غذاهایی که دارای چربی ترانس و سایر چربی‌های ناسالم هستند.
- غذاهای فرآوری‌شده
- کربوهیدرات‌های تصفیه شده همچون نان سفید و شکر
درمان عفونت کیسه صفرا
درمان کیسه صفرا به نوع مشکل و علت آن بستگی دارد. عمل جراحی کلیسیستکتومی یا برداشتن کیسه صفرا، برای درمان مشکلاتی که مرتبط با کیسه صفرا هستند استفاده می‌شوند. همچنین، در مواردی که برداشت کیسه صفرا ممکن نباشد، از روش‌های دیگر مانند شکستن سنگ‌ها با موج صاف استفاده میشود. در هر صورت، نیاز است که پزشک شما بر اساس وضعیت و علت مشکل تصمیم‌گیری کند و بهترین روش درمانی را تعیین کند.
