خارش بدن و کبد میتواند ارتباط نزدیکی داشته باشد. احساس خارش یکی از علائم ظاهری بیماری های کبدی است. با این حال همه افراد مبتلا به بیماری یا مشکلات کبدی، خارش کبدی را تجربه نمی کنند.
ممکن است مشکل کبد و خارش پوست به صورت موضعی باشد، مانند احساس خارش در بازو و یا بخش خاصی از بدن و یا ممکن است این حس خارش در تمامی بدن پخش باشد. این حالت در حدی می تواند آزار دهنده باشد که شما را کلافه کند.
اگر گاها دچار احساس خارش می شوید، جایی برای نگرانی وجود ندارد. ولی در صورتی که احساس خارش به صورت مداوم باشد، به طوری که حتی در طول خواب شما را اذیت کند و خواب شما را دچار اختلال کند، می تواند هشداری برای سلامتی شما باشد. در این صورت حتما باید برای درمان خارش کبدی با یک پزشک مشورت کنید.
ایا خارش بدن از کبد است؟
برای بررسی ارتباط خارش بدن با کبد باید گفت خارشی که به دلیل بیماری کبدی باشد، در اواخر شب و در طول شب بدتر می شود. بعضی از افراد ممکن است در یک ناحیه خاصی از بدن مانند پاها و یا دست های خود احساس خارش داشته باشند، در حالی که برخی از افراد ممکن است در تمام نقاط بدن خود این احساس را داشته باشند.
علت خارش بدن ناشی از بیماری های کبدی
خارش بدن و کبد میتواند به علت سموم باشد. سمومی که در خون شما جمع میشوند و باعث زردی (یرقان) میشوند میتوانند باعث ایجاد خارش بدن هم شوند. حس خارش ممکن است فقط در دستها و یا پاها باشد و گاها ممکن است تمام بدن دچار خارش شود.
درمان هپاتیت C نیز می تواند باعث خشکی و خارش پوست شود.
– کهیر و هپاتیت
در این قسمت رابطه کهیر و کبد را بررسی میکنیم که به علت عفونت کبد (هپاتیت) رخ میدهد. هپاتیت C یک عفونت ویروسی است که باعث ایجاد التهاب در کبد می شود. کبد در سلامت دیگر قسمتهای بدن مانند پوست نقش به سزایی دارد. در نتیجه، هپاتیت C ممکن است باعث بروز کهیر، بثورات (راش) و سایر تغییرات در پوست شود.
کهیر اغلب به صورت لکه های قرمز و برجسته و همراه با خارش بر روی پوست ظاهر می شود و ممکن است شبیه گزش حشرات باشد.
همچنین کهیر ممکن است در بدن پخش شود و باعث قرمزی، تورم و خارش گسترده شود. ممکن است هر بار چند ساعت طول بکشد تا کهیر محو شود و سپس بعدا دوباره ظاهر شود. اگر بروز کهیر در نتیجه هپاتیت C باشد، فرد ممکن است علائم دیگری مانند درد مفصل یا درد شکمی را نیز تجربه کند.
درمان خارش کبدی
دراز کشیدن در وان آب به همراه بلغور جو دوسر، استفاده کردن از مرطوب کنندهها، مصرف آنتی هیستامینها و کرمهای کورتیزون نیز میتوانند موجب تسکین خارش شوند. همچنین اگر سیگار میکشید، ترک آن می تواند در تسکین خارش موثر باشد. در ادامه درمان خارش بدن ناشی از کبد چرب را بررسی خواهیم کرد.
درمان خارش بدن در اثر کبد چرب
خارش بدن ناشی از بیماری کبد چرب به احتمال زیاد به خودی خود بهبود نخواهد یافت، ولی قابل درمان است. از آنجا که علل بروز این عارضه همچنان به طور کامل شناخته شده نیست، پس تشخیص بهترین روش درمانی در رابطه با خارش پوست و کبد چرب که برای شما مفید واقع شود ممکن است دشوار باشد.
ممکن است ترکیبی از چند روش درمانی همراه با مقداری آزمون و خطا برای درمان خارش کبدی در نظر گرفته شود.
۱. جلوگیری از خاراندن بدن
اولین راهکار برای درمان خارش کبدی جلوگیری از خاراندن بدن است. در همین راستا نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
- اجتناب کردن از خاراندن بدن اهمیت زیادی دارد، چرا که خاراندن مداوم بدن می تواند اوضاع را وخیم تر کند.
- ناخن های خود را همیشه کوتاه نگه دارید تا در صورت خراشیده شدن پوست، پوست ترک نخورد و عفونتی ایجاد نشود.
- اگر متوجه شدید که خارش دارید و تمایل شدیدی به خاراندن بدن خود دارید، سعی کنید با پوشاندن بدن خود این وسوسه را کنترل کنید.
- اگر در طول شب و در حین خواب تمایل شدیدی به خاراندن بدن خود دارید، در هنگام خواب حتما دستکش بپوشید.
۲. کرم برای خارش پوست و کبد چرب
اگر خارش موضعی و ملایمی دارید، می توانید از کرم های بر پایه آب با یک درصد منتول استفاده کنید. کرم های موضعی که می توانید آنها را به راحتی از داروخانه ها تهیه کنید شامل کورتیکواستروئیدها و مهارکنندههای کلسینورین است که می توانند به تسکین و بهبود خارش کمک کنند.
کرم را دقیقا طبق دستورالعمل مصرف کنید و اگر تحت درمان هستید برای مصرف این کرم با پزشک خود مشورت کنید.
۳. قرص برای درمان خارش بدن
متخصص گوارش و کبد ممکن است برای درمان خارش بدن در اثر کبد چرب مصرف داروهای خوراکی را برای شما تجویز کند.
چند نمونه از این درمانها در زیر ذکر شده است:
مصرف این داروی خوراکی، باعث حذف شدن نمک های صفراوی از گردش خون می شود.
این دارو اسیدهای صفراوی را مهار می کند. مصرف روزانه این دارو حتما باید تحت نظر پزشک صورت پذیرد، چرا که احتمال بروز عوارض جانبی جدی مانند ابتلا به هپاتیت یا اختلالات کلیوی وجود دارد.
مصرف روزانه ی این دارو باعث خنثی شدن اثر مواد افیونی می شود. این دارو حتما باید تحت نظارت پزشک مصرف شود.
این SSRI (داروی ضد افسرگی) نیز به صورت روزانه مصرف می شود. این دارو معمولا برای درمان افسردگی تجویز می شود.
داروهای ضد افسردگی دیگری مانند فلوکستین (پروزاک) نیز ممکن است برای درمان خارش مزمن استفاده شود.
۴. مصرف آنتی هیستامین برای خواب بهتر
آنتی هیستامین ها منبع معتبری برای درمان خارش ناشی از بیماری کبدی نیستند، ولی زمانی که به دلیل حس خارش قادر به خوابیدن نیستید می توانند کیفیت خواب شما را ارتقا دهند.
۵. نور درمانی برای خارش پوست و کبد
گزینه دیگر که در درمان خارش بدن در اثر کبد چرب موثر است، نور درمانی است که به آن فتوتراپی نیز می گویند. طی این درمان، پوست در معرض انواع خاصی از نور قرار داده می شود تا بهبودی تسریع داده شود. ممکن است چندین جلسه طول بکشد تا به نتیجه دلخواه برسید.
۶. درمان خارش کبدی با پیوند کبد
اگر هیچ یک از گزینههای درمانی موثر واقع نشد و کیفیت زندگی شما به شدت تحت تاثیر این عارضه قرار گرفت، ممکن است پزشک شما در رابطه با پیوند کبد با شما صحبت کند.
حتی در صورتی که کبد شما به طور فعال هم کار کند، این پیشنهاد می تواند یک گزینه درمان باشد.
دکتر محمد امانی ، فوق تخصص گوارش و کبد