احساس مقداری درد در هنگام دفع مدفوع چندان غیر طبیعی نیست. رژیم غذایی، فعالیت های روزانه و وضعیت روحی همگی می‌توانند سبب احساس نیاز به دفع مدفوع و مقداری درد شکم هنگام دفع مدفوع شوند. با این حال، برخی مشکلات و اختلالات علت درد هنگام دفع مدفوع هستند که جدی هستند و نیازمند مراجعه به پزشک می باشند. در این مطلب بررسی میکنیم درد هنگام مدفوع نشانه چیست ؟
۱. فیشر مقعدی
فیشر های مقعدی برش های کوچکی هستند که در هنگام ترک خوردن پوست ایجاد شده و اغلب دچار خونریزی می شوند. علائم فیشر شامل موارد زیر هستند:
- مشاهده ناحیه ترک خوردگی در نزدیکی مقعد
- بیرون زدگی اندک پوست در اطراف بریدگی
- احساس سوزش یا درد شدید در هنگام دفع مدفوع
- وجود خون در مدفوع یا بر روی دستمال پس از استفاده
- خارش مقعدی
- احساس سوزش در اطراف مقعد
۲. هموروئید
هموروئید یا بواسیر هنگامی بروز می دهد که ورید های مقعد یا رکتوم متورم شوند. امکان دارد افراد متوجه حضور هموروئید داخلی نشوند اما هموروئید خارجی می‌تواند سبب ایجاد درد شده و نشستن را با درد و ناراحتی همراه سازد. علائم هموروئید عبارتند از:
- درد هنگام دفع مدفوع
- درد و خارش شدید مقعد
- برآمدگی دردناک یا خارش دار در نزدیکی مقعد
- نشت ترشحات از مقعد
- مشاهده خون روی دستمال پس از استفاده در توالت
۳. یبوست
یبوست در مواقعی به وجود می آید که فرد کمتر از ۳ بار در هفته دفع مدفوع داشته و در هنگام آن مدفوع با دشواری و سخت تر از حالت عادی بیرون آید. درد ناشی از یبوست شدت کمتری داشته و می تواند با درد ناحیه پایینی روده همراه باشد.
علائم رایج یبوست شامل موارد زیر هستند:
- مدفوع سخت و خشک که به صورت قطعات کوچک بیرون می آید
- احساس درد در مقعد یا روده در هنگام دفع مدفوع
- احساس نیاز به دفع حتی پس از رفتن به توالت
- درد شکم هنگام دفع مدفوع
- انسداد در روده ها
اگر می‌خواهید بیشتر در مورد درمان خانگی یبوست و باید و نباید‌های غذایی اطلاعات کسب کنید روی دکمه زیر کلیک کنید:
۴. پروکتیت
پروکتیت به التهاب لایه پوشاننده رکتوم یا راست روده گفته می شود. راست روده به مجرایی گفته می شود که مدفوع از آن به بیرون از بدن می رسد. پروکتیت یکی از علائم رایج عفونت های منتقل شونده جنسی، سرطان روده بزرگ یا بیماری‌های التهابی روده همچون کولیت اولسراتیو است.
از جمله علائم پروکتیت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد شکم هنگام دفع مدفوع
- اسهال
- مشاهده خون در مدفوع
- خروج ترشحات موکوس مانند از مقعد
- احساس نیاز به دفع حتی پس از رفتن به توالت
۵. بیماری التهابی روده
بیماری التهابی روده (IBD) به بیماری گفته می شود که شامل التهاب مجرای گوارش می شود. این بیماری شامل بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و سندرم روده تحریک پذیر می شود. بسیاری از این بیماری ها منجر به بروز درد هنگام دفع مدفوع می شوند.
از جمله علائم رایج این بیماری می توان موارد زیر را نام برد:
- اسهال
- احساس خستگی
- احساس تپش در معده
- درد یا ناراحتی در ناحیه شکم
- وجود خون در مدفوع
- کاهش وزن بدون علت
- عدم احساس گرسنگی حتی در صورت نخوردن غذا در بازه ای طولانی
۶. اسهال
اسهال زمانی به وجود می آید که مدفوع آبکی و سست می شود. اسهال همواره سبب بروز دفع دردناک نمی شود اما استفاده مکرر از دستمال یا دفع مقادیر زیاد مدفوع می تواند سبب تحریک پوست و احساس زخم در ناحیه مقعد و در نتیجه درد شکم شود. علائم اسهال عبارتند از:
- حالت تهوع
- درد یا گرفتگی شکم
- نفخ شکم
- از دست دادن مقادیر زیاد مایعات
- وجود خون در مدفوع
- نیاز مکرر به دفع مدفوع
- تب
- حجم زیاد مدفوع
۷. آندومتریوز از علل درد شکم هنگام دفع مدفوع
آندومتریوز هنگامی بروز می دهد که بافت پوشاننده رحم، به بیرون از رحم رشد کنند. این بافت ها می توانند به روده بزرگ چسبیده و سبب بروز درد ناشی از التهاب یا تشکیل بافت جای زخم شوند. علائم آندومتریوز به شرح زیر می باشند:
- درد در هنگام پریودی
- درد در کمر یا ناحیه پایینی شکم قبل از شروع پریود
- خونریزی شدید در قاعدگی
- درد در حین یا بعد از رابطه جنسی
- ناباروری
۸. کلامیدیا یا سیفلیس
عفونت های منتقل شونده جنسی همچون کلامیدیا یا سیفلیس از طریق رابطه جنسی مقعدی منتقل شده و می توانند منجر به بروز عفونت های باکتریایی شوند. این عفونت های باکتریایی می توانند تورم مقعد و دفع دردناک را سبب شوند.
هر دوی این بیماری ها از طریق تماس جنسی محافظت نشده با افراد مبتلا منتقل می شوند. تورم دردناک مقعدی می تواند با علائمی همچون سوزش ادرار، خروج ترشحات از ناحیه تناسلی و درد در هنگام رابطه جنسی همراه باشد.
۹. ویروس پاپیلومای انسانی و مدفوع دردناک
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک عفونت ویروسی است که می تواند سبب تشکیل زگیل در اطراف ناحیه تناسلی، مقعد، دهان و گلو شود. زگیل های مقعدی می توانند در هنگام دفع مدفوع تحریک شده و احساس سوزش، درد یا خارش را در فرد به وجود آورند.
عدم درمان HPV علاوه بر مدفوع دردناک می‌تواند به سرطان مقعد و دهانه رحم منجر شود. ویروس پاپیلومای انسانی درمان کامل ندارد. با اینکه زگیل ها به صورت خود به خودی پدیدار و ناپدید می شوند اما پزشک می تواند با استفاده از لیزر یا کرایوتراپی نسبت به رفع آن ها اقدام کند.
در صورت تشخیص ابتلای فرد به HPV او باید به صورت متداول از نظر ابتلا به دیگر عفونت های جنسی و سرطان غربالگری شود.
۱۰. سرطان مقعد یا رکتوم
با اینکه احتمال بروز مدفوع دردناک در اثر سرطان مقعد یا رکتوم بسیار پایین است اما چنین وضعیتی امکان پذیر می باشد. برخی علائم که بیانگر سرطان هستند شامل موارد زیر می شوند:
- تغییرات ناگهانی و غیر طبیعی در شکل یا رنگ مدفوع
- مدفوع اندک و سست
- وجود خون در مدفوع
- بروز برآمدگی های جدید و غیر طبیعی در اطراف مقعد که در هنگام اعمال فشار دردناک هستند
- خارش در اطراف مقعد
- خروج ترشحات غیر طبیعی
- اسهال یا یبوست مکرر
- احساس خستگی غیر طبیعی
- احساس نفخ شدید
- کاهش وزن شدید
- درد یا گرفتگی مداوم در ناحیه شکم
هنگام مراجعه به پزشک
در صورت بروز موارد زیر برای درمان درد شکم هنگام دفع مدفوع باید فورا به پزشک مراجعه شود:
- درد یا خونریزی بیش از یک هفته
- تب یا خستگی غیر عادی
- خونریزی غیر طبیعی یا خروج ترشحات در هنگام دفع مدفوع
- احساس درد یا علائم دیگر پس از رابطه جنسی
- گرفتگی و درد شدید در ناحیه کمر یا شکم
- بروز برآمدگی های جدید در نزدیکی مقعد
