خیلی از افراد می‌پرسند که آیا نفخ معده باعث قلب درد میشود ؟ پاسخ این سوال بله است. رابطه نفخ معده با قلب می‌تواند کاملاً مرتبط باشد. موضوع نفخ و درد قلبی می‌تواند عارضه رایجی باشد. درد ناشی از تجمع گاز در قفسه سینه معمولا نگران‌کننده نیست، اگرچه ابتلا به این حالت می‌تواند موجب احساس فشار یا درد شود. البته تشخیص تمایز میان درد قلبی ناشی از نفخ و یا حمله قلبی کار دشواری است.
این مقاله به عوامل مختلفی می‌پردازد که منجر به درد قفسه سينه ناشي از گاز معده میشود. هم‌چنین در این مطلب راجع به نشانه‌ها، راه‌های درمانی و درمان‌های خانگی نیز صحبت میشود.
علائم نفخ معده و درد قفسه سينه
معمولا وقتی گاز در معده فرد جمع میشود؛ فرد توصیف می‌کند که در قفسه سینه‌اش احساس درد و تنگی نفس دارد. به جز درد، احساس سوزش جزیی و تیر کشیدن هم برای شخص ایجاد میشود. هم‌چنین احساس درد می‌تواند تا شکم هم پیش برود.
نشانه‌های دیگر نفخ معده و درد قفسه سينه برای هر فرد متفاوت است؛ با توجه به دلایل مختلف بروز این اختلال، نشانه‌های نفخ و درد قلبی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- آروغ زدن
- نفخ
- سوءهاضمه
- نفخ بسیار زیاد
- بی‌اشتهایی
- تهوع
تفاوت درد ناشی از نفخ معده در برابر درد قلب
احساس درد ناشی از تجمع گاز در معده می‌تواند نگران‌کننده باشد چون ایجاد تمایز میان این نوع درد و دردهای مربوط به قلب (مانند حمله قلبی) کاری دشوار است.
گازی که در شکم یا سمت چپ روده بزرگ جمع میشود؛ دردی مانند درد قلب ایجاد می‌کند. نشانه‌های زیر می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که درد ایجادشده در قفسه سینه به حمله قلبی مربوط است:
- احساس درد شدیدی که به قفسه سینه فشار وارد می‌کند
- احساس درد یا ناراحتی در قسمت‌های بالای بدن مانند گردن، کمر، شانه‌ها، دست‌ها یا فک
- احساس درد در فک که بیشتر برای زنان پیش می‌آید
- تنگی نفس یا ناتوانی در حبس کردن آن
- تعریق بیش‌ازحد
- احساس گیجی در سر
- احساس تهوع
گاز معده و فشار به قلب
دلایل احتمالی فشار به قلب ناشی از نفخ شکم و یا همان گاز معده شامل موارد زیر است:
– سوزش معده
سوزش سردل نوعی سوءهاضمه است که معمولا با دردی تیز و سوزش در قفسه سینه احساس میشود. این حالت در اثر نشت اسید معده به مری ایجاد میشود.
– ناتوانی در تحمل غذا
وقتی فرد دچار ناتوانی در تحمل غذا میشود یعنی گاز اضافه باعث ایجاد ناراحتی در سیستم گوارشی شده است. دو دلیل شناخته‌شده افزایش گاز در معده، ناتوانی در تحمل لاکتوز و گلوتن است.
اگر فرد آنزیم‌های تجزیه‌کننده غذاهای خاصی را نداشته باشد؛ ممکن است دچار نشانه‌هایی چون نفخ و دل‌درد شود.
– مسمومیت غذایی
خوردن غذای آلوده می‌تواند منجر به مسمومیت غذایی شود و این موضوع منجر به گاز معده و فشار به قلب شود. معمولا چنین دردی خیلی سریع حس میشود و با نشانه‌های زیر همراه است:
- تب
- احساس تهوع
- استفراغ
- اسهال
- درد شکم هنگام دفع مدفوع
– شیرین‌کننده‌های مصنوعی
اگر در رژیم غذایی فرد شیرین‌کننده‌های مصنوعی یا الکل‌های شیرین چون سوربیتول و زایلیتول وجود داشته باشد، این موارد می‌توانند باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند نفخ در برخی افراد شوند.
– کربنات‌سازی اضافی
مصرف نوشیدنی‌های گازداری مانند نوشابه، آب تونیک یا آب گازدار به دلیل گازی که دارند می‌تواند باعث تشکیل گاز کربن‌دی‌اکسید شود.
میزان بسیار زیاد این گاز می‌تواند باعث آروغ زدن شود و به علاوه احتمال تجمع آن در دستگاه گوارشی هم وجود دارد. تجمع این گاز در دستگاه گوارشی می‌تواند منجر به احساس درد و ناراحتی شود.
– بلع هوا، گاز معده و فشار به قلب
هنگام خوردن غذا، نوشیدن یا جویدن آدامس؛ ممکن است هوا در دستگاه گوارشی گیر کند (همانند کربن‌دی‌اکسید موجود در نوشیدنی‌های گازدار).
بلع هوای زیاد می‌تواند منجر به تجمع گاز در دستگاه گوارش شود و این حالت نیز منجر به نفخ و درد قلبی میشود.
– بیماری‌های گوارشی
بیماری‌های گوارشی خاص می‌تواند منجر به نشانه‌های تجمع گاز در قفسه سینه شود. بیماری‌های التهابی مانند بیماری‌های التهابی روده‌‌ای چون کولیت زخمی یا بیماری کرون می‌تواند باعث تجمع گاز در دستگاه گوارشی شود.
از جمله مشکلات گوارشی دیگری که می‌توانند نشانه‌هایی مشابه داشته باشند، می‌توان به دیابت قندی اشاره کرد.
احتمالا بیماری‌های مزمن التهابی همراه با نشانه‌های زیر رخ خواهند داد:
- احساس درد قسمت بالا یا پایینی شکم
- نفخ بیش از حد
- اسهال
- یبوست
- خستگی کلی
- خونریزی دستگاه گوارش
- کم شدن وزن
- احساس تهوع
– مصرف فیبر زیاد ، نفخ معده و درد قلب
در حالی که مصرف غذاهایی با فیبر زیاد برای سیستم گوارشی مفید هستند اما مصرف بیش از حد نوع خاصی از غذا که حاوی فیبر است می‌تواند منجر به تجمع گاز شود که به نوبه خود باعث نفخ معده و درد قلب میی‌شود.
تجمع گاز به این دلیل رخ می‌دهد که فیبر به نسبت غذاهای دیگر به مدت طولانی‌تری در روده باقی می‌ماند. این ماده غذایی توسط باکتری‌ها تجزیه میشود و این موضوع منجر به تولید گاز میشود.
– بیماری کیسه صفرا یا درخت صفراوی
بیماری های کیسه صفرا یا درخت صفراوی مانند ابتلا به سنگ کیسه صفرا می‌توانند باعث نفخ و درد قلبی شوند.
نشانه‌های دیگر این بیماری‌ها شامل موارد زیر هستند:
- بی‌اشتهایی
- احساس تهوع
- استفراغ
- لرز
- مدفوع بی‌رنگ (کم‌رنگ یا بی‌رنگ)
تشخیص درد قلبی ناشی از نفخ
تشخیص تجمع گاز در معده برای پیش‌گیری از مشکلات جدی‌تر دیگر ضروری است. معمولا برای تشخیص دقیق، انجام آزمایش‌های بدنی کافی نیست پس معمولا پزشک انجام آزمایش‌های دیگری را نیز تجویز می‌کند؛ آزمایش‌هایی مثل الکتروکاردیوگرام. این آزمایش می‌تواند مشکلات قلبی را مشخص کند.
وقتی مشخص شد که قلب مشکل خاصی ندارد، ممکن است پزشک آزمایش های دیگری برای تشخیص دلایل احتمالی درد قفسه سینه تجویز کند. این آزمایشها شامل موارد زیر هستند:
- آزمایش خون یا پوست برای بررسی ابتلا به آلرژی یا ناتوانی در تحمل غذا
- آزمایش‌های بیماری التهابی حاد مانند بیماری کرون یا کولیت زخمی
- آندوسکوپی فوقانی دستگاه گوارش
- اولتراسوند شکمی یا سی تی اسکن برای گرفتن عکس از اندام‌های شکمی
درمان خانگی درد قفسه سينه ناشي از معده
معمولا در مرحله اول، درمان‌های تجمع گاز در معده در خانه انجام میشود. روش‌های درمان خانگی زیر می‌توانند به کاهش درد و تجمع گاز در قفسه سینه کمک کنند:
– نوشیدنی‌های گرم بنوشید
نوشیدن مایعات زیاد می‌تواند به حرکت گاز جمع‌شده در سیستم گوارشی کمک کند و منجر به کاهش درد و ناراحتی ناشی از تجمع گاز شود. نوشیدن نوشیدنی‌های بدون گاز از ورود گاز اضافه به معده جلوگیری می‌کند.
نوشیدن آب گرم یا دمنوش‌های گیاهی نیز می‌تواند به کاهش درد و ناراحتی برخی افراد کمک کند.
– کمی زنجبیل بخورید
یکی از درمان‌های قدیمی رفع مشکلات گوارشی، مصرف ریشه زنجبیل است. پژوهشی که در مجله گوارشی و کبدی اروپا منتشر شد به این نکته اشاره می‌کند که مصرف زنجبیل می‌تواند به کاهش نشانه‌های گوارشی خاص کمک کند.
می‌توان بخش کوچکی از ریشه زنجبیل را خورد یا با آن چای زنجبیل درست کرد. محصولات زنجبیلی را می‌توانید به صورت آنلاین تهیه کنید. از جمله این محصولات می‌توان به آب‌نبات‌های جویدنی، نوشیدنی‌ها و مکمل‌ها اشاره کرد.
– از عوامل محرک پرهیز کنید
اگر عامل دقیق تجمع گاز در معده و درد قفسه سینه مشخص نیست؛ بهتر است از عوامل احتمالی پرهیز کنید. از جمله این عوامل می‌توان به مصرف نوشابه‌های گازدار، شیر و محصولات لبنی و گلوتن اشاره کرد.
– ورزش کنید
ورزش کردن به حرکت گاز در سیستم گوارشی و رفع آن کمک می‌کند. حتی یک پیاده‌روی ساده دور بلوک می‌تواند موثر باشد.
– درمان‌های دارویی
گزینه‌های مختلفی از درمان‌هایی دارویی برای کمک به کاهش درد قفسه سينه ناشي از معده وجود دارد. داروهای بدون نسخه‌ای چون بیسموت سابسالیسیلات (پپتو بیسمول) می‌توانند برخی نشانه‌های سوءهاضمه را کاهش دهند.
احتمالا برای درمان بیماری‌های مزمنی چون سندرم روده تحریک‌پذیر، رفلاکس معده، کولیت زخمی یا بیماری کرون به نسخه پزشک نیاز است. روش‌های درمانی برای هر بیماری متفاوت است.
در بیشتر موارد نشانه های ابتلا به مسمومیت غذایی را می‌توان با درمان‌های خانگی رفع کرد؛ درمان‌هایی مثل آب‌گیری و استراحت. ممکن است اگر شرایط حادتر باشد، بیمار مجبور باشد چند روز در بیمارستان بستری شود یا آنتی‌بیوتیک مصرف کند.
در برخی موارد ممکن است سنگ کیسه صفرا با مصرف داروهایی قابل درمان باشد که برای حل شدن سنگ‌ها در طی زمان، بدن را تحریک می‌کنند.
دکتر محمد امانی، فوق تخصص گوارش و کبد در تهران
